[ Pobierz całość w formacie PDF ]
„Jeszcze do niedawna
noc by³a mêczarni¹. Dzieñ koszmarem.
By³am zmêczona. Ale nie mog³am usn¹æ.
Trwa³o to d³ugo. Bardzo d³ugo.
... pomóg³ mi lekarz. Jestem mu bardzo wdziêczna.
Przede mn¹ jeszcze d³uga droga.
Teraz mogê jednak odpocz¹æ po trudach dnia.
Znalaz³am ju¿ sposób na moje problemy.
Wreszcie mogê spaæ spokojnie.”
Fragment listu pacjentki cierpiącej na bezsenność.
Fizjologia snu
Fizjologia snu
Sen jest zjawiskiem tak powszechnym i naturalnym, że zwykle nie
poświęcamy mu zbyt wiele uwagi, mimo że w sumie przesypiamy
około jednej trzeciej swojego życia. Dopiero pojawienie się kłopotów ze
snem uświadamia nam, jak ważna jest jego rola w naszym codziennym
funkcjonowaniu.
Od około 50 lat prowadzone są intensywne badania
nad snem, które pozwoliły odkryć część jego tajemnic.
Obecnie wiemy już, że przez te kilka godzin snu nasze
ciało i mózg „żyją” swoim własnym rytmem, niezależnym
od naszej świadomości. W trakcie snu w naszym organizmie
spada temperatura ciała, zwiększa lub zmniejsza się ilość
wydzielanych hormonów, zmienia się rytm pracy serca
i oddechów oraz aktywność mózgu (w niektórych
okresach snu, w tzw. stadium REM, nasz mózg pracuje
tak jak w czasie czuwania).
Przebieg snu nie jest przypadkowy, ale układa się w wyraźne cykle,
trwające około 100 minut, każdy kończy się wystąpieniem snu REM.
W miarę upływu snu zmniejsza się głębokość snu, zwiększa się natomiast
ilość snu REM. Długość snu jest bardzo zmienna i indywidualna, sen
może trwać od 5 do 10 godzin (choć większość, bo ok. 80% ludzi śpi
średnio 7 do 9 godzin).
1
Zaburzenia
Wraz z wiekiem ilość i jakość snu wyraźnie spada. Wiąże się to zarówno
z fizjologicznymi procesami starzenia, jak też ze zmieniającym się stylem
życia. Krótkotrwałe zaburzenia snu, trwające 1-2 noce, mogą występować
dość powszechnie. Są one najczęściej następstwem zwiększonego
napięcia psychicznego, emocji, stresów, drobnych dolegliwości (np. katar,
ból zęba itp.), albo zmianą otoczenia (np. w czasie podróży). Gorzej
jednak, jeżeli problemy ze snem utrzymują się dłużej. Jeśli nie ustąpią po
2-3 tygodniach należy wówczas koniecznie skorzystać z porady lekarskiej.
Zaburzenia snu mogą być objawem innych chorób psychicznych lub
somatycznych, ale też mogą wystąpić jako choroba samoistna.
Zwykle pierwsze kłopoty ze snem pojawiają się między 30 a 45 rokiem
życia. Coraz trudniej zasypia się. Sen staje się płytszy. Częstsze są
wybudzenia w nocy. Najczęściej wiąże się to ze zwiększonymi obowiązkami,
dużą ilością pracy i stresów z nią związanych, sięganiem po używki
(alkohol, papierosy). W takiej sytuacji najlepszą metodą na bezsenność
jest po prostu większy relaks. Należy unikać kładzenia się do łóżka
w stanie dużego napięcia czy zdenerwowania. Wskazane byłoby poczytanie
przed snem książki, posłuchanie relaksującej muzyki czy spacer.
2
snu
Zaburzenia snu
W praktyce medycznej stosuje się różnego rodzaju techniki relaksacyjne
(trening autogenny, medytacja), które ułatwiają zasypianie, ale w zasadzie
można we własnym zakresie, w swoim własnym domu nauczyć się osiągać
stan odprężenia, rozluźnienia.
W wieku 45-60 lat rozpoczyna się okres przekwitania, odczuwany
głównie przez kobiety, ale nie omijający także mężczyzn. Zmniejszający
się poziom hormonów wpływa wyraźnie na samopoczucie fizyczne
i psychiczne, powoduje także duże zmiany w przebiegu snu. Ludzie
w tym wieku zwykle wcześniej kładą się spać, śpią krócej, po przespaniu
3 pierwszych godzin często budzą się, nierzadko muszą wstawać w nocy.
W samym przebiegu snu zwykle brakuje snu głębokiego, zwiększa się
natomiast ilość płytkiego snu. Można powiedzieć, że człowiek
długo leży w łóżku nie czuwając, ani też nie śpiąc, a jak
już zaśnie, to śpi zdecydowanie płycej. Tak spędzona noc
pozostawia rano uczucie pewnego dyskomfortu, ale nie jest
niebezpieczna dla zdrowia. Subiektywne uczucie bezsenności
można zmniejszyć w paradoksalny sposób – nie zmuszając się
„na siłę” do spania. Jeśli np. w nocy przebudzimy się, to lepiej
jest wstać, przeczytać kilka stron książki lub posłuchać muzyki,
niż leżeć w łóżku przewracając się z boku na bok (czas wydaje
się płynąć wtedy znacznie wolniej, upływające minuty wydają się
godzinami). Należy zaznaczyć, że nie przespanie jednej nocy
nie jest niczym groźnym, nie wpływa ujemnie na zdrowie, może
natomiast poprawić sen w czasie następnej nocy (pozbawianie
snu bywa nawet stosowane jako metoda leczenia w depresji).
3
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • zawrat.opx.pl
  • Archiwum
    Powered by wordpress | Theme: simpletex | © Nie można obronić się przed samym sobą.