Skolioza była tradycyjnie definiowana jako skrzywienie kręgosłupa w płaszczyźnie czołowej. Występowanie wskazuje na wiek 10-14 lat. Większość skolioz poniżej 20 stopni. Skolioza jest pojęciem opisowym, a nie diagnozą. W skoliozie dochodzi do deformacji we wszystkich płaszczyznach. Skoliozy funkcjonalne:

o         Nie przekraczają 30 stopni

o         Są odwracalne

o         Cechują się jednołukowym wygięciem

o         Najczęściej u dzieci z osłabionym układem mięśniowym i więzadłowo-torebkowym

Skoliozy strukturalne:

o         Występują utrwalone zmiany w układzie kostnym

o         Skrzywienie boczne występuje z rotacją kręgosłupa wzdłuż osi długiej

Skoliozy funkcjonalne:

o         Skrócenie kończyny

o         Reflektoryczne np. przy dolegliwościach bólowych

o         Jako element wady postawy

Skoliozy strukturalne:

o         Kostnopochodne

o         Nerwopochodne

o         Mięśniopochodne

o         Idiopatycne

Skoliozy kostnopochodne:

o         Wrodzone np. kręg klinowaty

o         Teratogenne

o         Inne

o         Powstają w 3-5 tyg ciąży

Skoliozy nerwopochodne:

o         Wrodzone

o         Po polimyelitis

o         Inne

Skoliozy idiomatyczne

o         Przyczyna niewyjaśniona

W surowicy można wykryć zaburzenia w metabolizmie substancji wchodzącej w skład tkanki łącznej.

Patomechanika

o         Zawsze dochodzi do wygięcia pierwotnego kręgosłupa

o         Później powstają wygięcia wtórne wyrównawcze

o         Małe

o         Większe

Identyfikacja wygięć:

o         Jeżeli istnieją trzy to środkowy jest pierwotny

o         Jest największy i wykazuje największe zmiany strukturalne

Kompensacja:

o         Jest w pełni skompensowana jeżeli głowa jest umieszczona symetrycznie nad barkami

o         Spuszczony pion pada na środek czworoboku podparcia

o         Kompensacja nie może się wykształcić gdy wygięcie pierwotne jest zbyt długie. Wyrównana część nie ma dostatecznej giętkości.

Zasada elastycznego pręta- tłumaczy powstawanie rotacji i torsji kręgosłupa.

Badanie kliniczne- w pozycji stojącej i przy pochyleniu do przodu.

Test Adama pomaga wykryć garb żebrowy, badanie w pozycji siedzącej.

Pomiar stopnia skrzywienia:

o         Metoda Comba

o         Lokalizacja kręgów granicznych łuku

o         Szukamy kąta α

o         Sposób identyfikacji

Rokowanie zależy od:

o         Wieku

o         Typu skoliozy

o         Wielkości i liczby skrzywień

o         Lokalizacji skrzywienia pierwotnego

Czynnościowy poziom skrzywienia

Im młodszy pacjent

Tym gorsze rokowanie

Czynniki związane z gorszym rokowaniem:

o         Płeć żeńska

o         Okres przed pokwitaniem

o         U dziewcząt między 11 a 15 rż, u chłopców 13 a 16.

Już od 20 rż mogą pojawić się dolegliwości bólowe i zaburzenia zwyrodnieniowe. Wiek chronologicznie nie zawsze jest odpowiednikiem wieku kostnego.

Leczenie:

o         Niewielka część wymaga specjalistycznego leczenia

o         Konieczne są regularne kontrole

o         Poniżej 20 stopni powinno badać się co 6-12 miesięcy

o         Z większym kątem co 3-4 miesiące

o         Pacjenci z dojrzałością szkieletu

Leczenie zachowawcze do 20 stopni to gorsety ortopedyczne.

Typy gorsetów:

o         Millwaukke

o         Gorset Bostoński

o         Gorsety dynamiczne

o         Gorset Cheneau

Leczenie operacyjne:

o         Powyżej 40-50 stopni

o         Z dużą asymetrią ciała

o         13-15 lat najodpowiedniejszy wiek do operacji