[ Pobierz całość w formacie PDF ]
1.Pojęcie i przedmiot prawa cywilnego
Prawo cywilne w znaczeniu przedmiotowym
-zespół przepisów regulujących określone
stosunki społeczne w pewien właściwy im sposób.
Prawo w znaczeniu podmiotowym
-oznacza uprawnienia lub zespół uprawnień
przysługujących jakiemuś podmiotowi, wyznaczonych przez normy prawne, czyli przez
prawo w znaczeniu przedmiotowym.
Prawo cywilne to gałąź systemu prawa obejmująca przepisy, które regulują majątkowe
i niemajątkowe stosunki prawne za pomocą cywilistycznej metody opartej na zasadzie
autonomii prywatnej oraz równorzędności podmiotów i stron stosunków prawnych. Stosunki
tak ukształtowane ex lege (z mocy samego prawa) lub z woli stron na podstawie norm
wyrażonych w przepisach prawa cywilnego są stosunkami cywilnoprawnymi.
2.Kryteria odróżniania norm prawa cywilnego
Cywilistyczna metoda regulacji-zwana też metodą cywilną charakteryzuje się
równorzędnym traktowaniem (pod względem prawnym) adresatów normy prawnej i jedynie
subsydiarnym (posiłkowym, pomocniczym, dodatkowym) stosowaniem przymusu
państwowego. Opierają się na zasadach autonomii prywatnej i równorzędności stron.
3.Cywilistyczna metoda regulacji a inne metody
Administracyjnoprawna metoda regulacji
-cechą tej regulacji stosunków społecznych jest
występowanie jednych podmiotów w charakterze dysponentów władzy wobec innych
podmiotów i w konsekwencji, władcze ich podporządkowanie decyzjom podmiotu
wyposażonego w władztwo.
Karnistyczna
metoda
regulacji-
reguluje
stosunki
społeczne
przy
pomocy
sankcji
szczególnego rodzaju, jakimi są kary i środki zapobiegawcze
4.Data uchwalenia i wejścia w życie kodeksu cywilnego:
a)uchwalenie-23 kwietnia 1964
b)Wejście w życie-1 stycznia 1965
5.Przedmiot regulacji prawa cywilnego
Art. 1 K.C- „kodeks niniejszy reguluje stosunki cywilnoprawne miedzy osobami fizycznymi i
osobami prawnymi”
Cywilnoprawne stosunki majątkowe
-to więzi prawne ukształtowane ze względu na
przynależność do osób fizycznych lub prawnych rzeczy i przynależność dóbr
niematerialnych, ale w takim zakresie, w jakim przysparzają korzyści majątkowych
Cywilnoprawne stosunki niemajątkowe
-to więzi prawne ukształtowane ze względu na
przynależność do osób fizycznych lub prawnych dóbr niematerialnych w takim zakresie, w
jakim chodzi o ich zachowanie i nienaruszalność oraz niemajątkowe stosunki rodzinne,
których funkcja polega na stworzeniu prawnych ram wyłącznie lub w przeważającej mierze
dla więzi osobistych.
6.Podstawowe zasady kodeksu cywilnego:
a)zasada jedności prawa cywilnego
b)zasada swobody umów
c)zasada ochrony i nienaruszalności własności
d)zasada cywilnoprawnej ochrony dóbr osobistych
e)zasada nieretroakcji prawa
f)zasada ochrony dobrej wiary
1
g)zasada kształtowania stosunków cywilnoprawnych i praw podmiotowych z uwzględnieniem
zasad współżycia społecznego oraz społeczno-gospodarczego przeznaczenia praw
podmiotowych.
7.Systematyka polskiego prawa cywilnego
a)działy podstawowe: część ogólna, prawo rzeczowe, prawo zobowiązań, prawo spadkowe
b)działy wyspecjalizowane: prawo na dobrach materialnych, prawo spółek handlowych,
prawo rodzinne
8.Znajomość prawa stanowionego
a)zasada iura novit curia(sąd zna prawa)-
strona przed sądem nie ma obowiązku dowodzić
treści prawa, przedmiotem dowodu są fakty, nie zaś praw
b)Zasada ignorantia iuris nocet(nieznajomość prawa szkodzi)
9.Zwyczaj
jest powszechnie stosowana w danym czasie, miejscu i środowisku, praktyką określonego
postępowania. Zwyczaj ma znaczenie prawne, gdy przepis prawny odsyła do niego.
10.Zwroty niedookreślone
Zapewniają prawu elastyczność i zapobiegają kazuizmowi prawnych unormowań. Można
wyróżnić dwie najważniejsze grupy zwrotów niedookreślonych:
-zwroty szacujące-wyrażają kryterium oceny jakiś sytuacji, zachowań podmiotów stosunków
prawnych, hipotezy i dyspozycji normy prawnej. Pozostawiają organowi stosującemu prawo
niezbędny luz decyzyjny
-zwroty wartościujące-wyznaczają zakres zastosowania lub normowania normy prawnej.
Pozostawiają luz decyzyjny ale przede wszystkim wyznaczają treść normy, adekwatną do
rozstrzyganego stanu faktycznego.
11.Klauzula generalna(zwroty niedookreślone-pozostawiające pewien luz decyzyjny)
Zwroty ustawowe odsyłające do systemu ocen lub norm pozaprawnych, którymi organ
stosujący prawo powinien się kierować
12.Zasady współżycia społecznego
Są pozaprawnymi normami społecznymi, są to normy moralne, regulujące stosunki
międzyludzkie. Stanowią treść tzw. klauzul generalnych.
Funkcje zasad współżycia społecznego w prawie cywilnym:
-kryterium doprecyzowania treści stosunku cywilno prawnego,
- kryterium oceny zachowania podmiotów prawa,
-kryterium wykładni oświadczenia woli,
-kryterium postania, zmiany lub ustania stosunku cywilnoprawnego
13.Wskaż kiedy uchwała Sądu Najwyższego ma moc zasady prawnej:
Uchwały pełnego składu Sądu Najwyższego, składu połączonych izb oraz składu całej
izby z chwilą ich podjęcia uzyskują moc zasad prawnych. Skład 7 sędziów może postanowić
o nadaniu uchwale mocy zasady prawnej.
14.Norma a przepis prawny
Przepis prawny jest formą wyrażenia przez prawodawcę norm prawnych. Stanowi
jednostkę redakcyjną aktu normatywnego. Sformułowany może być w postaci artykułu,
paragrafu.
Norma prawna jest regułą postępowania skierowaną do wskazanego podmiotu. Norma
prawna może być wyrażona w 1 lub kilku przepisach prawnych.
2
15.Rodzaje norm prawnych
a)normy bezwzględnie obowiązujące-są to takie normy, których zastosowanie nie może być
wyłączone lub ograniczone z woli stron kształtujących stosunek prawny
b)normy względnie obowiązujące-ich zastosowanie może być wolą stron ograniczone lub
wyłączone. Mają zastosowanie gdy strony niczego w zakresie działania normy nie
postanowiły, albo uregulowały łączący je stosunek prawny jedynie częściowo.
c)Normy semiiperatywne- są to normy których zastosowanie może być z woli stron
wyłączone lub ograniczone, ale tylko na korzyść jednej ze stron, a mianowicie tej, której
interesy ustawa poddaje intensywniejszej ochronie.
16.Wykładnie stosowane w PC
a)wykładnia językowa- polega na ustaleniu znaczenia i zakresu wyrażeń tekstu prawnego ze
względu na język, w którym zostały sformułowane.
b)wykładnia funkcjonalna:
-dokonuje się jej za pomocą dyrektyw funkcjonalnych, formułowanych w nawiązaniu do
założenia, zgodnie z którym racjonalny prawodawca jest konsekwentny w swoich ocenach i
preferencjach, którymi są uzasadnione stanowione przez niego normy, oraz konsekwentnie
zmierza do zapewnienie realizacji preferowanych przez siebie wartości i celów
c)wykładnia systemowa-wykładnia tego rodzaju odwołuje się do założenia zgodnie z którym
prawodawca cechujący się racjonalnością prakseologiczną i logiczną tworzy spójny system
prawa, w którym nie powinny obowiązywać normy między sobą niezgodne lub sprzeczne.
17.Reguły instrumentalnego nakazu i zakazu:
Z normy nakazującej adresatowi normy zrealizować określony stan rzeczy wynika nakaz
czynienia wszystkiego, co jest konieczne do zrealizowania wskazanego stanu rzeczy, i
zarazem zakaz czynienie tego, co uniemożliwiłoby jego osiągnięcie
18.Reguły wnioskowań a fortiori
Opierają się na założeniu o aksjologicznej konsekwencji racjonalnego prawodawcy.
Przybierają formę:
a)wnioskowanie „z większego na mniejsze (a fortiori ad minus)-„jeżeli wolno czynić więcej,
to tym bardziej wolno czynić mniej”
b)wnioskowanie z mniejszego na większe(a fortiori ad maius)-„jeżeli zakazane jest czynić
mniej, to tym bardziej zakazane jest czynić więcej”
19.Reguły wnioskowań a contratio
(wnioskowanie z przeciwieństwa)
W tym wypadku rozumowanie prawnicze polega na przyjęciu wniosku, iż norma, której
obowiązywanie zostało ustalone, nie dotyczy innych adresatów oraz innych stanów
faktycznych aniżeli, tę które zostały wskazane w jej hipotezie, choćby wykazywały jakieś
podobieństwo.
20.Analogia Iuris(z prawa)-
polega ona na dotworzeniu podstawy normatywnej w procesie
stosowania prawa, poprzez nadanie podobnym stanom rzeczy podobnego uzasadnienia
aksjologicznego
21.Analogia legis (z ustawy)-
ustala się podobieństwo pomiędzy dwiema sytuacjami, z
których jedna jest uregulowana wyraźna normą prawną wyinterpretowana z przepisów, zaś
druga jest sytuacją nieuregulowaną, bądź częściowo uregulowaną prawnie.
Celem tego wnioskowania jest przypisanie sytuacji nieunormowanej skutków
prawnych wynikających z wyraźnie brzmiącej normy.
3
STOSUNEK CYWILNOPRAWNY
22.Zdarzenia cywilnoprawne
Zdarzeniem cywilnoprawnym jest fakt, z którym hipoteza normy prawnej wiąże określone w
jej dyspozycji skutki prawne w postaci powstania, zmiany lub ustania stosunku
cywilnoprawnego.
23.Rodzaje zdarzeń cywilnoprawnych
a)zdarzenia w ścisłym znaczeniu (sensu stricto)-
ta grupa zdarzeń jest też określana jako
zdarzenia niezależne od woli człowieka np. śmierć, upływ czasu.
Do grupy zdarzeń sensu stricto zaliczamy sam fakt w oderwaniu od przyczyny, która
go wywołała, jeżeli z nim, a nie z działaniem człowieka powodującym to zdarzenie, norma
prawa wiąże skutek prawny.
b)zachowania podmiotów prawa
-zachowanie konwencjonalne
w sensie prawnym to psychofizyczne czyny ludzi, którym w
świetle reguł znaczeniowych wyrażonych w przepisach i normach prawnych przypisane
zostaje swoiste prawne znaczenie, odbiegające od znaczenia potocznego/
Pierwszą grupą są czynności konwencjonalne ukierunkowane na wywołanie skutków
prawnych a mianowicie:
*oświadczenia woli lub czynności prawne
*konstytutywne orzeczenia sądu
*decyzje administracyjnego kształtujące stosunki cywilnoprawne
Drugą grupą są zachowania niekoniecznie ukierunkowane na wywołanie skutków
prawnych:
*zachowania podobnego do czynności prawnych
*oświadczenia wiedzy
*przejawy uczuć
-zachowania faktyczne:
*zachowania zgodne z prawe
*zachowania niezgodne z prawem-które polegają bądź na zaniechaniu wykonania
zobowiązania istniejącego już między oznaczonymi stronami bądź stanową czyn
niedozwolony.
24.Pojecie stosunku cywilnoprawnego
Stosunek cywilnoprawny jest rodzajem stosunku prawnego, ten zaś rodzajem stosunku
społecznego, a więc postacią więzi łączącej osoby fizyczne lub prawne. Powstaje , ulega
zmianie albo ustaje wskutek zajścia zdarzeń cywilnoprawnych
25.Cechy stosunku cywilnoprawnego
a)równorzędność stron-brak podległości prawnej jednego podmiotu innemu podmiotowi
b)autonomia prywatna stron-polega na tym, że podmioty mogą własnym działaniem
kształtować swoje stosunki prawne, w szeroko zakreślonych przez prawo granicach
c) sądowa ochrona interesów stron
26.Elementy stosunku cywilnoprawnego
a)podmioty-
w każdym stosunku prawnym, będący wszak rodzajem więzi społecznej,
występować muszą co najmniej dwa podmioty, tworzące przynajmniej dwie strony
Warunkiem koniecznym bycia podmiotem stosunku prawnego jest posiadanie zdolności
prawnej
4
b)Treść stosunku-
tworzą prawa i skorelowane z nimi obowiązki. Uprawnieniom jednej strony
odpowiadając więc obowiązki drugiej strony
c)Przedmiot stosunku
-jest zawsze zachowanie się podmiotów stosunku, wyznaczone treścią
stosunku. Niekiedy przedmiotem stosunku są także pewne obiekty materialne, albo obiekty
niematerialne np. twory ludzkiego umysłu.
PRZEDMIOT STOSUNKU CYWILNOPRAWNEGO
27.Przedmiot stosunku cywilnoprawnego jako jeden z jego elementów
Przedmiotem stosunku cywilnoprawnego jest zawsze dozwolone(nakazane lub zakazane)
zachowanie się człowieka, przy czym treść praw i obowiązków w stosunku cywilnoprawnym
może być odnoszona do określonego obiektu. Przedmiot stosunku cywilnoprawnego określa
jednocześnie treść praw i obowiązków w tym stosunku, stąd też w konkretnych stosunkach
cywilnoprawnych indywidualizuje te prawa i obowiązki. W tym stanie rzeczy za przedmiot
stosunku cywilnoprawnego należy uznać wszystko to do czego odnosi się treść tego stosunku,
czyli każdy obiekt, na który skierowane są prawa i obowiązki stanowiące treść danego
stosunku cywilnoprawnego.
28.Rodzaje przedmiotów stosunku cywilnoprawnego
a)rzeczy(ruchome i nieruchome)
b)przedmioty materialne nie będące rzeczami (ciecze, gazy)
c)przedmioty niematerialne(energia)
d)pieniądze
e)papiery wartościowe
f)zorganizowany kompleks majątkowy
PRZEDMIOTEM STOSUNKU CYWILNOPRAWNEGO NIE MOŻE BYĆ CZŁOWIEK ,
JEST ON ZAWSZE PODMIOTEM!!
29.Pojęcie rzeczy
Definicja została określona w art.45 k.c –„rzeczami w rozumieniu niniejszego kodeksu są
tylko przedmioty materialne” przy czym muszą być ona na tyle wyodrębnione z przyrody, by
mogły stanowić samodzielny przedmiot obrotu. Rzecz zawsze więc charakteryzują 2 cechy:
materialny charakter i wyodrębnienie z przyrody.
W ujęciu kodeksu cywilnego rzeczami nie są:
a)człowiek
b)dobra niematerialne
c)różne postaci energii
d)pieniądze i papiery wartościowe
e)części składowe rzeczy
f)rzeczy wspólne takie jak: woda płynąca, powietrze
g)złoża minerałów
h)zbiory rzeczy
W przypadku zbioru rzeczy rzeczami są poszczególne przedmioty tworzące dany
zbiór.
30.Przedmioty materialne nie będące rzeczami
5
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • zawrat.opx.pl
  • Archiwum
    Powered by wordpress | Theme: simpletex | © Nie można obronić się przed samym sobą.